सुधारणावादी पोप फ्रान्सिस

पोप फ्रान्सिस यांचे निधन म्हणजे एका युगाचा अंत आहे, परंतु त्यांची विचारसरणी, प्रेम, सेवा, करुणा आणि समानतेचे मूल्य अशाप्रकारचा वारसा आहे, जो आगामी पिढ्यांना मार्गदर्शन करत राहणार आहे. धार्मिक नेतृत्व केवळ उपदेश नव्हे तर आचरण आणि सेवेतून होते, हे पोप फ्रान्सिस यांनी दाखवून दिले. त्यांनी चर्चला लोकांशी अधिक प्रमाणात जोडले आणि धर्म जर माणसांशी जोडला गेला नाही तर तो केवळ औपचारिक विधी ठरतो, असा संदेश जगाला दिला होता.

पोप फ्रान्सिस यांचा अखेरचा संदेश

पोप फ्रान्सिस यांनी स्वत:च्या अखेरच्या संदेशात गरजूंना मदत करणे, उपाशी लोकांना अन्न देणे आणि विकासाला चालना देणाऱ्या पुढाकारांना प्रोत्साहित करण्याचे आवाहन केले होते. ईस्टरवर जारी स्वत:च्या संदेशात त्यांनी ख्रिश्चन समुदायाला संबोधित केले होते. “मी आमच्या जगात राजकीय जबाबदारीच्या पदांवर बसलेल्या लोकांना आवाहन करतो की, त्यांनी भयासमोर झुकू नये. भीती इतरांपासून फुटिरवादाच्या दिशेने नेत असते. सर्व गरजूंना मदत करणे, उपासमारीशी लढणे आणि विकासाला चालना देणाऱ्या पुढाकारांना प्रोत्साहित करण्यासाठी उपलब्ध साधनसामग्रीचा वापर करावा. हे शांततेचे अस्त्र आहे, हे मृत्यूचे बीज पेरण्याऐवजी भविष्याची निर्मिती करते. मानवतेचे तत्व आमच्या दैनंदिन कार्यांची ओळख ठरण्यापासून कधीच चुकू नका” असे पोप यांनी स्वत:च्या संदेशात म्हटले होते.

पॅथोलिकांचे सर्वोच्च धर्मगुरू कालवश

वनातील मूल्यं, धैर्य, करुणा आणि प्रेम शिकविणारे पोप फ्रान्सिस काळाच्या पडद्याआड गेल्याची माहिती व्हॅटिकनने सोमवारी दिली आहे. पोप फ्रान्सिस यांनी स्वत:चे संपूर्ण आयुष्य रोम येथील चर्चच्या सेवेसाठी वेचलं होतं. पोप फ्रान्सिस यांनी लोकांना आयुष्यातील मूल्यं शिकविली, तसेच धैर्य आणि प्रेम याचा संदेश दिला होता. रोमन कॅथोलिक चर्चचे ते पहिले दक्षिण अमेरिकन पोप होते. पोप फ्रान्सिस यांना पॅथोलिक चर्चमध्ये सुधारांसाठी देखील ओळखले जाते. तरीही पोप हे ऊढिवादी लोकांदरम्यान देखील लोकप्रिय होते.

2013 मध्ये पोपपदी निवड

कार्डिनल जॉर्ज मारियो बर्गोग्लिओ यांची 2013 मध्ये बेनेडिक्ट सोळावे यांचे उत्तराधिकारी म्हणून निवड झाली होती. त्यांना पोप फ्रान्सिस म्हटले जायचे. पोपपदी येणारे युरोपबाहेरच ते पहिले पोप ठरले होते. 266 व्या पोपपदी त्यांची निवड झाली, त्यावेळी सगळ्यांनाच आश्चर्याचा धक्का बसला होता.

रोमन कॅथोलिक चर्चचे नेतृत्व करताना 12 वर्षांच्या काळात पोप फ्रान्सिस यांना अनेकवेळा रुग्णालयात दाखल व्हावे लागले होते. तसेच अनेक वैद्यकीय समस्यांना तोंड द्यावे लागले होते. वयाच्या 21 व्या वर्षी त्यांचं एक फुफ्फुस काढावं लागलं होते. मार्च 2023 मध्ये त्यांना ब्राँकायटिसमुळे तीन दिवस रुग्णालयात दाखल रहावे लागले होते. त्यानंतर जून महिन्यात त्यांच्यावर एक शस्त्रक्रियाही करण्यात आली होती. आणखी एका आजारपणामुळे 2023 साली संयुक्त अरब अमिरातमध्ये झालेल्या हवामान परिषदेला त्यांना उपस्थित राहता आले नव्हते.

पेंट हाउस नाकारल्याने चर्चेत

आतापर्यंतचे सर्व पोप हे व्हॅटिकन सिटीमधील भलंमोठं पेंट हाउस अपार्टमेंट वापरत असत. परंतु पोप फ्रान्सिस यांनी ते पेंट हाउस नाकारले आणि स्वत:साठी गेस्ट हाउसमधील छोटेसे घर निवडले होते. त्यामुळे त्यांच्या या निर्णयाची चर्चाही झाली होती. पोप फ्रान्सिस यांनी जागतिक अर्थव्यवस्थेत परवलीचा शब्द असलेल्या मुक्त-बाजार या संकल्पनेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले होते. चर्चने समलिंगी लोकांबद्दल मत तयार करण्यापेक्षा त्यांची माफी मागितली पाहिजे, अशी भूमिका त्यांनी मांडली होती.

पहिले दक्षिण अमेरिकन पोप

पोप फ्रान्सिस रोमन कॅथोलिक चर्चचे नेतृत्व करणारे पहिले दक्षिण अमेरिकन होते. कार्डिनल जॉर्ज मारियो बर्गोग्लियो 2013 मध्ये बेनेडिक्ट सोळावे यांचे उत्तराधिकारी निवडले गेले, तेव्हा ते पहिले युरोपबाहेरील पोप ठरले होते. 266 वे पोप म्हणून त्यांच्या निवडीने अनेकांना चकित केले होते. त्यावेळी विश्लेषक हे 76 वर्षीय फ्रान्सिस यांच्याजागी एखाद्या युवा पोपच्या निवडीची अपेक्षा करत होते. निवड प्रक्रियेदरम्यान त्यांना ऊढिवादी आणि सुधारक दोघांचेही जबरदस्त समर्थन मिळाले होते. त्यांना अनेक प्रकरणांमध्ये रुढीवादी तर सामाजिक मुद्द्यांवर उदारमतवादी मानले जायचे. लोकांशी जोडले जाणे, क्यूरियामध्ये (व्हॅटिकनमधील नोकरशाही) सुधार घडविणे, व्हॅटिकन बँकेतील भ्रष्टाचार समाप्त करणे आणि चर्चमधील बाल लैंगिक शोषण रोखण्याच्या संकल्पामुळे त्यांना समुदायाकडून मोठे समर्थन मिळाले होते. पोप झाल्याच्या 4 वर्षांनी झालेल्या सर्वेक्षणांमधून त्यांची लोकप्रिकता कॅथोलिक आणि अन्य धर्मांदरम्यान अत्यंत अधिक असल्याचे समोर आले होते. सोशल मीडियावर त्यांना दीड कोटीपेक्षा अधिक लोक फॉलो करत होते. परंतु अनेक मुद्द्यांवर थेट हस्तक्षेप न केल्याने व्हॅटिकनमध्ये आणि बाहेर देखील त्यांच्या विरोधकांची संख्या अधिक राहिली होती.

सामाजिक सुधारणांसाठी आग्रही

पोपपदी निवड झाल्याच्या दुसऱ्या दिवशी सकाळीच नवे पोप रोमन बेसिलिकामध्ये प्रार्थना करण्यासाठी वाहनांच्या ताफ्यामधून व्हॅटिकन सिटीतून बाहेर रवाना झाले होते. व्हॅटिकनमध्ये परतताना त्यांनी इटलीच्या राजधानीत पाद्रीवर्गासाठी निर्मित एका हॉटेलमध्ये स्वत:चे बिल भरत उदाहरण स्थापित केले होते. त्यांच्या या शैलीची छाप त्यांच्या कार्यकाळात दिसून आली. पोप अनेक शतकांपासून वापरत असलेले विशाल पेंटहाउस अपार्टमेंट त्यांनी त्यागले होते. पोप फ्रान्सिस हे व्हॅटिकन गेस्टहाउसच्या एका छोट्याशा सुइटमध्ये राहत होते. त्याचबरोबर त्यांनी पोपसाठीचे उन्हाळी निवासस्थान गंडोल्फोलाही त्यागले होते. पोप फ्रान्सिस यांनी मुक्त बाजारपेठाच्या अर्थशास्त्रावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले होते. चर्चने समलैंगिक लोकांसाठी मत निर्माण करण्याऐवजी त्यांची माफी मागावी असे त्यांनी म्हटले होते. तसेच युरोपमधील स्थलांतरितांच्या कोठडी केंद्रांची तुलना त्यांनी नजरकैद शिबिरांशी केली होती.

विनम्र जीवनशैली

जॉर्ज मारियो बर्गोग्लियो यांचा जन्म 17 डिसेंबर 1936 रोजी ब्यूनॉस आयर्स या अर्जेंटीनामधील शहरात झाला होता. जॉर्ज मारियो बर्गोग्लियो हे मूळचे इटालियन वंशाचे होते. 1969 मध्ये जेसुइटच्या स्वरुपात त्यांना नियुक्त करण्यात आले होते. युवावस्थेत संक्रमणामुळे त्यांचे एक फुफ्फुस काढून टाकण्यात आले होते. 1992 मध्ये ते बिशप झाले आणि 1998 मध्ये ब्यूनॉस आयर्सचे आर्चबिशप झाले होते. कार्डिनल बर्गोग्लियोच्या स्वरुपात अर्जेंटीनामध्ये त्यांचा प्रभाव राहिला. ते स्वत:च्या उपदेशांमध्ये सामाजिक समावेशावर जोर द्यायचे. समाजातील दुर्बल घटकांवर लक्ष न देणाऱ्या सरकारांवर ते अप्रत्यक्ष स्वरुपात टीकाही करायचे. पोप फ्रान्सिस यांची शांत अन् साधेपणाने युक्त जीवनशैली होती. चर्चसाठी एका जेसुइटला प्रभारी करणे नवी गोष्ट होती. याच्या सदस्यांकडून चर्चसंबंधी सन्मानापासून दूर राहणे तसेच स्वत: पोपची सेवा करण्याची अपेक्षा केली जात असते. पोपच्या विचारांची परीक्षा अर्जेंटीनातच झाली होती. अर्जेंटीना हा समलैंगिक विवाहाला मान्यता देणारा पहिला दक्षिण अमेरिकन देश होता.

इटालियन स्थलांतरितांच्या पोटी झाला होता जन्म

पोप फ्रान्सिस यांचे मूळ नाव जॉर्ज मारियो बर्गोग्लियो होते आणि त्यांचा जन्म 17 डिसेंबर 1936 रोजी अर्जेंटीनाच्या ब्यूनॉस आयर्समध्ये झाला होता. त्यांचे आईवडिल मारियो आणि रेजिना सिवोरी होते, जे इटलीतून हुकुमशहा मुसोलिनीच्या जाचापासून वाचण्यासाठी स्थलांतरित झाले होते. त्यांचे वडिल रेल्वेमध्ये अकौंटंट म्हणून काम करायचे. जॉर्ज मारियो बर्गोग्लियो यांना 4 भावंडं होती. त्यांनी केमिस्ट्री टेक्निशियन म्हणून ग्रॅज्युएशन केले होते आणि त्यानंतर पाद्री होण्याचा निर्णय घेतला होता. 11 मार्च 1958 रोजी ते सोसायटी ऑफ जीससच्या नवप्रवर्तनक दलात सामील झाले होते. पोप होण्यापूर्वी त्यांनी ब्यूनॉस आयर्सचे आर्चबिशप म्हणून कार्य केले. ते इटालियन वंशाचे असले तरीही त्यांनी स्वत:चे बहुतांश जीवन अर्जेंटीनामध्ये व्यतित केले होते. त्यांनी सेंट फ्रान्सिस ऑफ असीसीच्या सन्मानार्थ ‘फ्रान्सिस’ नाव निवडले जे विनम्रता आणि शांततेबद्दल स्वत:च्या समर्पणासाठी ओळखले जातात. पोप फ्रान्सिस यांनी सामाजिक न्याय, गरिबांची देखभाल, आंतर-धार्मिक संवाद आणि पर्यावरणसंबंधी मुद्द्यांवर जोर दिला होता.

पोपची निवड कशी होते?

काय असणार भारताची भूमिका

12 वर्षांपर्यंत जगातील 1.4 अब्ज रोमन कॅथोलिकांचे धर्मगुरु राहिलेले पोप फ्रान्सिस यांचे वयाच्या 88 व्या वर्षी निधन झाले आहे. पोप फ्रान्सिस हे मागील काही काळापासून आजारी होते. पोप फ्रान्सिस यांच्या निधनामुळे रोमन कॅथोलिक चर्चमध्ये नव्या पोपच्या नियुक्तीची परंपरागत आणि रहस्यमय प्रक्रिया सुरू होणार आहे. या प्रक्रियेला कॉन्क्लेव म्हटले जाते. पोप हे कॅथोलिक चर्चचे सर्वोच्च प्रमुख मानले जातात. व्हॅटिकन कॅथोलिक चर्च नेतृत्व परिवर्तनासाठी एक संरचित प्रक्रियेचे पालन करतो. नव्या पोपच्या निवडीत चार भारतीय कार्डिनल्सना मत देण्याचा अधिकार असणार आहे. यामुळे या महत्त्वपूर्ण निर्णय प्रक्रियेत भारताची उपस्थिती महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.

कार्डिनल जॉर्ज एलेन्चेरी सायरो हे मलाबार कॅथोलिक चर्चचे प्रमुख आर्चबिशप असून हा भारताच्या सर्वात मोठ्या कॅथोलिक समुदायांपैकी एक आहे. परंतु जॉर्ज एलेन्चेरी हे 19 एप्रिल रोजी 80 वर्षांचे झाल्याने त्यांचा मताचा अधिकार संपुष्टात आला आहे. तर 51 वर्षीय कार्डिनल जॉर्ज कुवाकड यांना मागील वर्षी डिसेंबर महिन्यात कार्डिनल्सच्या कॉलेजमध्ये नियुक्त करण्यात आले होते. कूवाकड व्हॅटिकन राजनयिक आणि इंटररिलिजियस डायलॉगचे प्रमुख (प्रीफेक्ट) आहेत, त्यांच्याकडे पोप यांचे दौरे आणि जागतिक धार्मिक नेत्यांसोबत संबंधांची जबाबदारी होती.

पोपच्या निवडीवर जागतिक प्रभाव

पोपच्या निवडीसाठी होणाऱ्या मतदानात भारतीय कार्डिनल्स भाग घेतील, परंतु कार्डिनल्सच्या कॉलेजमध्ये 252 वरिष्ठ कॅथोलिक अधिकारी असतात, यातील केवळ 138 कार्डिनल 80 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे असून ते मतदान करण्यायोग्य आहेत. उर्वरित सदस्य केवळ चर्चेत भाग घेऊ शकतात. हे कार्डिनल्स जगातील वेगवेगळ्या क्षेत्रांचे प्रतिनिधित्व करतात. युरोप खंडाकडे सर्वात मोठा व्होटिंग

ब्लॉक आहे, यामुळे पोपच्या निवडीत युरोप सर्वाधिक प्रभावशाली ठरतो. परंतु दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिकेतील अनेक देशांनी अधिक प्रतिनिधित्वाची मागणी केली आहे. या क्षेत्रांमध्ये ख्रिश्चन धर्म सर्वात वेगाने वाढत असल्याचे त्यांचे सांगणे आहे. बिगर-पाश्चिमात्य समुदायांमध्ये ख्रिश्चन धर्माचा विस्तार होत असल्याचे मानले जाते. अशा स्थितीत जागतिक धार्मिक विविधता समजणाऱ्या व्यक्तीला पोप म्हणून निवडले जाण्याची शक्यता आहे. पोप फ्रान्सिस हे 2013 मध्ये स्वत: दक्षिण अमेरिकेतून निवडले गेलेले पहिले पोप ठरले होते. चर्च नेतृत्वाच्या विविधतेच्या दिशेने एक बदल म्हणून या घटनेकडे पाहिले गेले होते.

पोप निवडीची प्रक्रिया

पोपची निवड एका मोठ्या प्रक्रियेद्वारे होते, याकरता सर्वप्रथम कार्डिनल्सची सभा होते, यात 80 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे सर्व कार्डिनल्स व्हॅटिकन सिटीत एकत्र येतात आणि निवड प्रक्रियेला सुरु करतात. यानंतर एकांत आणि गोपनीयतेची शपथ असते. मतदार सिस्टिन चॅपलमध्ये प्रवेश करतात, गोपनीयतेची शपथ घेतात आणि बाहेरील संपर्कापासून पूर्णपणे तुटतात. तिसऱ्या टप्प्यात प्रत्येक कार्डिनल स्वत:च्या पसंतीच्या प्नावाला एका पेपर बॅलेटवर लिहितात, स्वत:ची निवड होण्यासाठी उमेदवाराला दोन-तृतीयांश मते प्राप्त करावी लागतात. चौथ्या टप्प्यात मतदानाच्या प्रत्येक फेरीनंतर मतपत्रिका जाळण्यात येतात. काळ्या धुराचा अर्थ कुठलाही निर्णय झाला नाही, असा होतो. तर पांढऱ्या धुराचा अर्थ एक नवा पोप निवडण्यात आला, असा संकेत असतो. पाचव्या टप्प्यात नव्या पोपच्या नावाची घोषणा केली जाते. एक वरिष्ठ कार्डिनल सेंटर पीटर बेसिलिकाच्या बाल्कनीवर येत ‘हाबेसुम पापम’ (आमच्याकडे एक पोप आहे) ची घोषणा करतो. नव्या पोपच्या निवड प्रक्रियेवर भारतातील सुमारे

2 कोटी कॅथोलिक समुदायाचे लक्ष असणार आहे.

इटालियनला अधिक संधी

कुठलाही बॅप्टिज्म प्राप्त केलेला रोमन कॅथोलिक पुरुष पोप होऊ शकतो. परंतु आतापर्यंत कार्डिनल्सपैकी एकाची निवड करण्याची परंपरा राहिली आहे. 213 मध्ये निवडले गेलेले पोप फ्रान्सिस हे पहिले दक्षिण अमेरिकन पोप होते, परंतु 266 पोप पैकी आतापर्यंत 217 इटलीतील राहिले आहेत, यातून पुढील पोप देखील युरोपीय आणि बहुधा इटलीतून असू शकतो असे संकेत मिळतात.

  3 आठवड्यांनी सुरू होणार निवड प्रक्रिया

नव्या पोपच्या निवड प्रक्रियेला कॉन्क्लेव म्हटले जाते, सर्वसाधारणपणे पोपच्या निधनानंतर 15-20 दिवसांनी ही प्रक्रिया सुरू होते. पोप फ्रान्सिस यानी स्वत:च्या कार्यकाळात मोठा सुधार केला होता, पूर्वी पोपचे निधन झाल्यावर अंत्यसंस्कारांची प्रक्रिया अत्यंत खर्चिक होती. परंतु पोप फ्रान्सिस यांनी जनहिताकरता ही प्रक्रिया कमी खर्चिक करण्याचे आणि इतरांना त्रास होणार नाही, अशाप्रकारे पार पाडण्याचा निर्देश दिला होता. पोप फ्रान्सिस यांनी निश्चित केलेल्या व्यवस्थेनुसार आता त्यांचे अंत्यसंस्कार अत्यंत साधेपणने होणार आहेत. तसेच पोप यांच्या खासगी कक्षाला सील करण्यात आले असून हा प्रक्रियेचा एक भाग आहे.

फिशरमॅन रिंग ही पोपची एक ओळख असते, या रिंगला नष्ट करण्यात येणार आहे. पोप फ्रान्सिस यांच्या निधनानंतर आता त्यांच्या उत्तराधिकाऱ्याची निवड प्रक्रिया सुरू होणार आहे. सेक्रेड कॉलेज ऑफ कार्डिनल्स एकत्र होत प्रार्थना करतील, सेक्रेड कॉलेज ऑफ कार्डिनल्स रोमन कॅथोलिक चर्चमध्ये बिशप आणि आर्चबिशपचा एक समूह आहे. यात पोपकडून नियुक्त कार्डिनल्स सामील असतात. हे कार्डिनल्स पोपना सल्ला देतात, नव्या पोपची निवड करतात आणि चर्चच्या प्रशासनात महत्त्वाची भूमिका बजावत असतात.

पोप फ्रान्सिस यांचा धार्मिक दृष्टीकोन

पोप फ्रान्सिस यांच्या नेतृत्वात पॅथोलिक चर्चचा चेहरा बदलला. त्यांनी चर्चला ‘नियमांच्या भिंतींमधून बाहेर काढत ‘करुणेचे द्वार’ केले. त्यांच्या कार्याविषयी...

गरिबांबद्दल समर्पण : चर्चने गरिबांदरम्यान जायला हवे, न की केवळ सत्तेच्या वर्तुळात, असे ते म्हणायचे. पोप फ्रान्सिस यांनी वारंवार चर्चची प्राथमिकता गरीब आणि गरजूंची सेवा असायला हवी अशी भूमिका मांडली होती.

पर्यावरणाचे रक्षक : पोप फ्रान्सिस यांनी लाउडाटो सी नावाचा एक दस्तऐवज जारी केला, त्यात पर्यावरणाच्या रक्षणाला त्यांनी धार्मिक कर्तव्य ठरविले. पृथ्वी आमची माता असून तिचे रक्षण आम्हा सर्वांचा धर्म असल्याचे त्यांनी म्हटले होते.

धर्माच्या नावावर वैर नको : पोप फ्रान्सिस यांनी मुस्लीम, ज्यू, बौद्ध आणि हिंदू समुदायांसोबत संवादाला चालना दिली. खरा धर्म एकता शिकवितो, द्वेष नाही असे त्यांचे सांगणे होते.

पारंपरिक भूमिकेत संतुलन : कॅथोलिक चर्चच्या परंपरांना त्यांनी पूर्णपणे नाकारले नाही, परंतु काळानुसार त्यात करुणा आणि व्यवहारिकता जोडली होती.

भारतीयांसाठी पोप फ्रान्सिस यांचा दृष्टीकोन पोप फ्रान्सिस हे कधीच भारतात आले नसले तरीही भारताबद्दल त्यांचा स्नेह आणि चिंता नेहमीच जाणवत राहिली. भारतीय

कॅथोलिक चर्चच्या अनेक प्रतिनिधींशी त्यांनी संवाद राखला होता. त्यांनी भारताकरता सामाजिक समरसता, धार्मिक सहिष्णुता आणि मानवाधिकारांचा पुरस्कार केला होता.

आफ्रिका, आशियाला संधी मिळणार का?

पुढील पोप कोण होणार, याकडे आता जगभरातील ख्रिश्चन समुदायाची नजर लागून राहिली आहे. फिलिपाईन्सचे कार्डिनल लुइस टॅगल यांना या पदासाठी सर्वात मजबूत दावेदार मानले जात आहे. तर इटलीचे पिएत्रो पारोलिन हे व्हॅटिकनमधील अनुभवामुळे चर्चेत आहेत. घानाचे पीटर टर्कसन सामाजिक न्यायाचे पुरस्कर्ते असून आफ्रिकन पोप होण्याच्या शर्यतीत सामील आहेत. हंगेरीचे पीटर एर्डो आणि इटलीचे एंजेलो स्कोला हे परंपरावादी चेहरे म्हणून समोर आले आहेत. मागील काही वर्षांमध्ये भारतासह आशिया किंवा आफ्रिकेतील एखाद्या व्यक्तीला रोमचे सर्वोच्च पद का मिळू शकत नाही, असा प्रश्न उपस्थित केला जात आहे. दोन्ही खंडांमध्ये कॅथोलिक समुदायाची संख्या लक्षणीय आहे. हा आकडा चीनला वगळून आहे, 2022 मध्ये ही संख्या 1.4 अब्जापर्यंत पोहोचली होती. तर युरोप आणि अमेरिकेत लोकसंख्या कमी होण्यासह लोक धर्मापासून देखील दूर जात असल्याचे चित्र आहे.

सुमारे एक दशकापसून पोप ऑफ कलरची मागणी होत आहे. परंतु पोपची निवड कार्डिनल्सच्या मतांनी होते आणि यात युरोपच्या कार्डिनल्सची संख्या सर्वाधिक असल्याने सध्या हे शक्य नसल्याचे मानले जातेय. भारतातून केवळ 4 कार्डिनल्स आणि आफ्रिकेची स्थिती देखील मिळतीजुळती आहे. जोपर्यंत या क्षेत्रांमधून कार्डिनल्सची संख्या वाढणार नाही, तोपर्यंत बिगर-पाश्चिमात्य पोपची शक्यता कमी राहणार आहे. याचबरोबर आशिया किंवा आफ्रिकेच्या कार्डिनल्सचा आंतरराष्ट्रीय प्रभाव मर्यादित असतो, तर पोपसाठी जागतिक प्रभाव असलेले व्यक्तिमत्त्व असणे आवश्यक मानले जाते.

आशिया, आफ्रिकेत कार्डिनल्सची संख्या कमी का?

कार्डिनल्सची निवड योग्यतेच्या आधारावर पोप करतात. पोप फ्रान्सिस यांच्या कार्यकाळात युरोपबाहेर कार्डिनल्सची संख्या निश्चित वाढली, परंतु अद्याप युरोपचा दबदबा आहे. व्हॅटिकनचे मुख्यालय रोममध्ये असल्याने युरोपीय प्रभाव दीर्घकाळापासून कायम आहे. आशिया आणि आफ्रिकेत कॅथोलिक अधिक आहेत, याचमुळे त्यांना अधिक प्रतिनिधित्व मिळावे असा युक्तिवाद अनेकदा करण्यात आला आहे. व्हॅटिकन चीनच्या कॅथोलिक्सना सामील करत नाही, कारण तेथे सरकार धर्मावर नियंत्रण राखते आणि पोपना मान्यता देत नाही. चीनमध्ये गुप्त चर्च देखील सक्रीय असून ते थेट व्हॅटिकनशी जोडलेले आहे आणि केवळ त्यांचीच गणती केली जाते. याचबरोबर चीन आणि व्हॅटिकन दरम्यान तैवानवरून देखील राजनयिक वाद आहे. व्हॅटिकन हा एकमेव युरोपीय देश आहे जो तैवानला मान्यता देतो आणि याचमुळे चीन त्यावर नाराज आहे.