Pachgani Tourism भारताचे स्ट्रॉबेरी गार्डन : पाचगणी

Pachgani Tourism : त्याच्या सभोवतालच्या पाच टेकड्यांवरून त्याचे नाव मिळालेले पाचगणी हे महाराष्ट्रातील ( Maharashtra Tourism ) महाबळेश्वरजवळील ( Mahabaleshwar ) एक लोकप्रिय हिल स्टेशन ( Pachgani ) आहे. सभोवतालच्या पाच टेकड्यांवरून परिसराला पाचगणी म्हणून ओळखले जाते. पाचगणीच्या टेबललँड वरून सनराईज आणि सनसेटचा एक विलक्षण अनुभव मिळतो.

समुद्र सपाटीपासून १३३४ मीटर उंचीवर असलेला पाचगणीला सह्याद्रीच्या पाच उंच पर्वत रांगांनी वेढले आहे. एका बाजूला टेकड्यांची नयनरम्य पार्श्वभूमी आणि दुसऱ्या बाजूला पठारी मैदान हे एक विलक्षण दृश्य इथे पहायला मिळते. ब्रिटीश काळात या जागेला उन्हाळी रिसॉर्ट मानले जात होते त्यामुळेच ब्रिटिशांच्या अनेक वसाहतींच्या पाऊलखुणा पाचगणीवर दिसून येतात.

सह्याद्रीच्या पर्वतरांगांनी नजरेआड केलेले हे शहर पूर्वीच्या काळात ब्रिटिश अधिकाऱ्यांसाठी उन्हाळ्यातील एक सुंदर ठिकाण म्हणून ओळखले जायचे. पाचगणीला शांत, रोमँटिक, निसर्गप्रेमी आणि साहसी अशा सर्व प्रकारचे पर्यटक भेट देतात. पाचगणी हे केवळ काही नयनरम्य ठिकाणांपुरतेच मर्यादित नाही, तर त्याही पलीकडे पर्यटकांना भुरळ घालणारे विविध उपक्रम हेही महत्वाचे आहे.

हिरव्यागार दऱ्या आणि प्रसन्न वातावरण याशिवाय लाल, रसाळ स्ट्रॉबेरी हे पाचगणीचे प्रमुख आकर्षण आहे. ‘भारताचे स्ट्रॉबेरी गार्डन’ म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या, पाचगणीच्या शेतात, विशेषत: फेब्रुवारी आणि मार्चमध्ये, आकर्षक मोहक स्ट्रॉबेरींनी भरलेले असते.

टेबललँड (Table Land )

टेबललँड हे पाचगणीतील सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे. ईथे भेट देणाऱ्यांसाठी हा एक वेगळा अनुभव असतो. पर्यटन आणि साहसी खेळासाठी उत्सुक लोकांसाठी, ही दुहेरी ट्रीट आहे. इथे पॅराग्लायडिंगसह हयकिंग इत्यादी खेळांचा अनुभव घेता येतो. विस्तृत असे कृष्णा खोरे आणि पाचगणी शहराचे विलोभनिय दृश्य इथून दिसते. इथून संपूर्ण शहराचे श्वास रोखून धरणारे हवाई दृश्य पाहता येते.

काटे पॉइंट ( Kate's Point )
प्रसिद्ध Kate’s point चे नाव तत्कालीन ब्रिटीश गव्हर्नर सर जॉन माल्कम यांच्या मुलीच्या नावावरून दिले आहे. हा पॉइंट 1,290 मीटर उंचीवर असून मुख्य बाजारापासून 6.8 किमी अंतरावर आहे. इथून धोम धरण, कमलगड, पांडवगड आणि मंदारदेव यांचे उत्तम दृश्य पाहता येते. या ठिकाणी तीन वेगवेगळी ठिकाणे आहेत. इको पॉइंट आणि नीडल होल पॉइंटला येथिल मुख्य आकर्षण आहेत. इको पॉइंटवर आपल्या आवाजाचा प्रतिध्वनी ऐकायला मिळतो.

पारसी पॉइंट ( Parsi point )
पारसी पॉइंट हे पाचगणीतील एक प्रसिद्ध पिकनिक स्पॉट आहे. हा महाबळेश्वर मार्गावरिल मुख्य आकर्षण असून आकर्षक कृष्णा खोऱ्याच्या हिरवाईने नटलेले, पारसी पॉइंट हे एक विलोभनीय पर्यटन स्थळ आहे. गिरीस्थानाला भेट देण्यासाठी एक आकर्षक ठिकाण आहे. या ठिकाणावरून बिंदूच्या माथ्यावरून धोम धरणाच्या बॅकवॉटरचे विहंगम दृश्य दिसते तसेच सुंदर वाई शहरासह पाचगणीच्या पूर्ण परिसराचे हिरवेगार निसर्गसौंदर्य पाहता येते. या ठिकाणचे वातावरण खूप शांत आणि थंड असून पर्यटकांना ताजेपणाचा अनुभव देते.

राजापुरी लेणी ( Rajapuri Caves )
राजपुरी लेणी पाचगणीतील प्राचीन लेणी असून स्थानिकांसाठी याचे धार्मिक महत्त्व आहे. या लेणी पाण्याच्या तलावांनी वेढलेल्या आहेत. या लेण्यांच्य़ा गुहेच्या प्रवेशद्वारावर दगडी पाट्या असून त्यावर शिलालेख कोरलेले आहेत. गुहेच्या मुख्य प्रवेशद्वारावर नंदीची मूर्तीही ठेवण्यात आली आहे.

धोम धरण ( Dhom dam )
धोम धरण हे महाराष्ट्रातील सातारा जिल्ह्यातील वाईजवळील कृष्णा नदीवर बांधलेले धरण आहे. एक दिवसाच्या सहलीसाठी पुण्याजवळील सुप्रसिद्ध पिकनिक स्पॉट्सपैकी एक असून हे ठिकाण निसर्गसौंदर्यासाठी आणि नदीकाठावरील मंदिरांसाठी प्रसिद्ध आहे. कृष्णा घाटावरील नरसिंह मंदिर हे भेट दिलेले ठिकाण असून चित्रपटाच्या शूटिंगसाठी बॉलीवूडचे हे पसंतीचे ठिकाण आहे.

लिंगमळा धबधबा ( Lingmala Fall )
महाबळेश्वर- पुणे रोडवर लिंगमळा धबधबा हे आश्चर्यकारक आणि नैसर्गिक सौंदर्याने नटलेला पिकनिक स्पॉट आहे. पावसाळ्यात कोसळणाऱ्या पावसामुळे जेव्हा हे ठिकाण पाण्याने भरून जाते आणि डोंगरावरून 500 फूट उंचीवरून पाणी कोसळते तेव्हा या ठिकाणच्या सौंदर्यात भर पडते. या ठिकाणाहून धोई धबधबा आणि चायनामन्स फॉल्सचे सुंदर नजारेही पाहता येतात.

पाचगणीच्या शिवाजी सर्कल येथून खरेदी करण्यापासून ते वाई येथील निसर्गाचा आनंद लुटण्यापर्यंत तसेच कमलगड किल्ल्यावरील इतिहासाचा शोध घेण्यापासून ते वेण्णा तलावावर बोटिंग करण्यापर्यंत, या सर्व ठिकाणी आपल्याला सुट्टीचा आनंद घेण्याजोगे सर्व काही आहे. धाडसी आणि साहसी पर्यटनासाठी पाचगणीमध्ये पॅराग्लायडिंग, रॉक क्लाइंबिंग, ट्रेकिंग, स्पीड बोटिंग आणि घोडेस्वारी यासह अॅड्रेनालाईन या खेळांची विविध उपक्रमे आहेत.

पाचगणीसुट्टीत उच्च दर्जाच्या राहण्याच्या सुविधांची उपलब्धता हे येथिल मुख्य आकर्षणं आहे. पाचगणीला बजेट-फ्रेंडली तसेच लक्झरी रिसॉर्ट्स आणि हॉटेल्स उपल्बध असून ही हॉटेल्स आधुनिक सुविधांनी सुसज्ज आहेत. शिवाय, अनेक नैसर्गिक सानिध्यातील रात्रीच्या कॅम्पिंगच्या वास्तविक आनंद देतात.