भारतात दर तासाला एक स्टार्टअप

2025 मध्ये 450 ते आजच्या घडीला दीड लाखांचा टप्पा ओलांडला

हुरुन रिसर्चच्या अहवालामधून माहिती सादर

वृत्तसंस्था/ नवी दिल्ली

भारतात दर तासाला एक स्टार्टअप सुरू होत आहे. येत्या काळात 31 शहरांमधून भविष्यातील 152 युनिकॉर्न होणार आहेत. तसेच 5 वर्षांत त्यांची संख्या दुप्पट होणार असल्याचेही संकेत आहेत. वर्ष 2015 पर्यंत देशात 450 स्टार्टअप होते. आता 806 जिह्यांपैकी 779 जिह्यांमध्ये 1.57 लाख स्टार्टअप आहेत. 50 टक्केपेक्षा जास्त टियर 2 आणि 3 शहरांमध्ये आहेत. सध्या देशात 118 युनिकॉर्न स्टार्टअप आहेत, अशी माहिती हुरुन रिसर्चच्या अहवालानुसार देण्यात आली आहे.

देशाची स्टार्टअप इकोसिस्टम 2025 मध्ये एका नव्या वळणावर आहे, ज्यामध्ये गेल्या वर्षी विक्रमी आयपीओ आणि निधी मिळाला. स्टार्टअप्सनी 993 डीलमधून सुमारे 1 लाख कोटी रुपये उभारले, जे बाजारात मजबूत पुनर्प्राप्ती दर्शवते. मार्केट रिसर्च एजन्सी मॅकन्सेच्या ‘युनिकॉर्न 2.0: अॅडिंग द नेक्स्ट ट्रिलियन’ या अहवालानुसार, भारतीय स्टार्टअप्स 2030 पर्यंत 5 कोटींहून अधिक नोकऱ्या जोडू शकतात. यामुळे अर्थव्यवस्थेत सुमारे 87 लाख कोटी रुपये जोडण्याची क्षमता आहे.

दर तासाला एक स्टार्टअप सुरू होतंय, 118 युनिकॉर्न ज्यांचे एकूण मूल्य 33 लाख कोटी रुपयांपर्यंत पोहोचले होते. स्टार्टअप ग्रोथ 2015 पर्यंत देशात 450 स्टार्टअप्स होते. हे दिल्ली, बेंगळुरूसारख्या महानगरांपुरते मर्यादित होते. आता 806 पैकी 779 जिह्यांमध्ये 1.57 लाख स्टार्टअप्स आहेत. 50 टक्के पेक्षा जास्त लोक टियर 2 आणि 3 शहरांमध्ये आहेत.

स्टार्टअप्समधील 6 मोठे ट्रेंड

1  महिलांच्या नेतृत्वाखालील 20 स्टार्टअप्स युनिकॉर्न असतील. देशात सध्या महिलांच्या नेतृत्वाखाली 18 युनिकॉर्न स्टार्टअप्स आहेत. हुरुनच्या अहवालानुसार, पुढील 5 वर्षांत ही स्टार्टअप्सची संख्या 20 होणार आहे.

2  कर्मचाऱ्यांना ‘लक्षाधीश’ बनवण्याचा ट्रेंड वेगाने वाढेल. स्टार्टअप्स शेअर्स देऊन संपत्ती निर्माण करत आहेत. 5 वर्षे 100 टक्के स्टार्टअप्सनी 15 हजार कोटी दिले. गेल्या वर्षी 23 स्टार्टअप्सच्या 3 हजार कर्मचाऱ्यांना 1,470 कोटी रुपये मिळाले.

3 100 हून अधिक एआय स्टार्टअप्स आकार घेऊ शकतात. 2025 मध्ये एआय स्टार्टअप्सचा पूर येऊ शकतो. 100 हून अधिक एआय स्टार्टअप्स आकार घेऊ शकतात. ते 4 हजार कोटींहून अधिक निधी उभारू शकतात.

4 आयपीओमधून 25 स्टार्टअप्स 55 हजार कोटी रुपये उभारतील. गेल्या वर्षी देशात स्टार्टअप्सचे 13 आयपीओ होते. त्यांनी 29 हजार कोटी रुपये जमवले. या वर्षी ही संख्या दुप्पट होऊन 25 होईल. यामध्ये जेटवर्क, पिनेलॅब आणि झेप्टो सारख्या मोठ्या स्टार्टअप्सचा समावेश असेल.

5 युनिकॉर्नची संख्या दुप्पट होऊन 230 होऊ शकते.गेल्या वर्षी भारताने 7 नवीन युनिकॉर्न जोडले. सध्या एकूण 118 युनिकॉर्न आहेत. यामध्ये एथर एनर्जी आणि परफिओसचा समावेश आहे.

6 भारतीय स्टार्टअप्सना देशांतर्गत गुंतवणूकदारांकडून मिळणारा निधी वाढणार आहे. या वर्षी, स्टार्टअप फंडिंग 25 टक्क्यांनी वाढून 1.3 लाख कोटी रुपयांवर पोहोचले. पूर्वीच्या गुंतवणुकीत जागतिक व्हेंचर कॅपिटलचे वर्चस्व होते, आता हा ट्रेंड उलटा होत आहे.