कार्यालयीन गाळ्यांसाठी मुंबई सर्वात महागडे
भाडेदरात 28 टक्क्यांची वाढ : प्रॉपर्टी अॅडव्हायझरीमधून माहिती
वृत्तसंस्था/मुंबई
जागतिक आर्थिक गोंधळ आणि अनिश्चितता असूनही, भारतातील व्यावसायिक रिअल इस्टेट बाजार वाढीच्या मार्गावर आहे. बऱ्याचशा व्यावसायिकांनी पूर्णवेळ काम सुरु केल्याने प्रमुख महानगरांमध्ये ऑफिस भाड्यात चांगली वाढ दिसून येत आहे. बऱ्याच कंपन्यांचे जे कर्मचारी वर्क फ्रॉम होम करत होते त्यांना आता ऑफिसमध्ये माघारी बोलावण्यात आलेले आहे. या वर्षी, मुंबई महानगर प्रदेशात (एमएमआर) कार्यालयीन गाळ्यांच्या भाड्यात सर्वाधिक वाढ होत आहे. प्रॉपर्टी अॅडव्हायझरी फर्म अॅनारॉक ग्रुपच्या मते, 2022-2025 या कालावधीत एमएमआरमधील ऑफिस भाड्यात सर्वाधिक 28 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. वर्ष 2022 मध्ये, ते दरमहा 131 रुपये प्रति चौरस फूट होते, जे 2025 मध्ये वाढून 168 रुपये प्रति चौरस फूट झाले आहे. अॅनारॉक ग्रुपचे एमडी (कमर्शियल लीजिंग अँड अॅडव्हायझरी) पीयूष जैन म्हणतात, ‘ऑफिस स्पेस लीजिंगच्या बाबतीत भारत अमेरिकेच्या तुलनेत इतर सर्व देशांपेक्षा पुढे आहे,
जिथे व्यवसाय धोरण अनिश्चिततेचा मोठा अनुभव येत आहे. एकूण ऑफिस स्पेस लीजिंगमध्ये भारताचा वाटा 45 टक्के आहे. मुंबईतील अमेरिकेतील बँकांचा बीएफएसआय लीजिंगमध्ये 48 टक्के वाटा आहे. अमेरिकन कंपन्यांची भारतीय दर्जाच्या ‘अ’ दर्जाच्या ऑफिस स्पेसची मागणी कमी झालेली नाही. महामारीनंतर प्रीमियम ऑफिस स्पेसची मागणी 2022 ते 2025 पर्यंत, विशेषत: एमएमआर, दिल्ली एनसीआर आणि हैदराबादमध्ये सातत्याने वाढण्याची शक्यता आहे. भारतातील सर्वात महागडी व्यावसायिक जागा असलेल्या एमएमआरमध्ये 28 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. या मार्केटमधील भाडे 2022 मध्ये 131 रुपये होते, ते 2025 मध्ये वाढून 168 रुपये प्रति चौरस फूट झाले. वांद्रे-कुर्ला कॉम्प्लेक्स (बीकेसी), लोअर परळ आणि अंधेरी पूर्व यासारख्या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये वित्त, आयटी/आयटीईएस आणि स्टार्टअप क्षेत्रांकडून अजूनही जोरदार मागणी आहे.
मोठ्या शहरांमध्ये ऑफिस स्पेस किती वाढली? भाडे किती?
दिल्ली-एनसीआरमध्ये ऑफिस भाड्यात लक्षणीय वाढ झाली आहे. अॅनारॉकच्या मते, दिल्ली-एनसीआरमधील ऑफिस मार्केटमधील भाड्यात 2022 च्या तुलनेत 20 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. 2022 मध्ये ऑफिसचे भाडे 92 रुपये होते, ते 2025 पर्यंत प्रति चौरस फूट प्रति महिना 110 पर्यंत वाढले आहे. दिल्ली-एनसीआरमधील ऑफिस भाड्यात वाढ होण्याचे मुख्य कारण म्हणजे पायाभूत सुविधा प्रकल्पांचा विकास आणि नोएडा आणि गुरुग्राममधील ऑफिसची वाढती मागणी होय. टेकमध्ये 15.8 टक्के, पुणे आणि चेन्नईमध्ये अनुक्रमे 11.1 टक्के आणि 9.1 टक्के भाडेवाढ नोंदवली गेली. हैदराबादमध्येही 2022 ते 2025 दरम्यान ऑफिस भाडे प्रति चौरस फूट 58 रुपयांवरून 72 रुपये प्रति महिना झाले आहे.