भारतीचा वेटलॉस फॉर्म्युला
July 17 :
लोकप्रिय कॉमेडियन आणि टेलिव्हिजन होस्ट भारती सिंह ही तिच्या जाडपणाविषयी केलेल्या विनोदांमुळे चर्चेत राहिली आहे. मात्र गेल्या काही काळात तिने तब्बल १५ किलो वजन कमी करून एक नवा आरोग्यदायी अवतार सादर केला.
भारतीने वजन घटवण्याच्या प्रवासाची सुरुवात ९१ किलोवरून केली व १० महिन्यातच ती ७६ किलोपर्यंत पोहोचली. हा प्रवास तिने केवळ व्यायामावर आधारित ठेवला नाही, तर तिने आहारशास्त्र आणि जीवनशैली यामध्ये महत्त्वपूर्ण बदल केले. विशेष म्हणजे ती अस्थमा (श्वसनविकार) आणि मधुमेह यासारख्या दीर्घकालीन आजारांशी लढत होती. वजन कमी केल्यानंतर तिच्या या समस्या नियंत्रणात आल्या व तिला अधिक ऊर्जा, चपळता आणि ताजेपणा वाटू लागला.
तिने तिच्या यशाचे सर्वात मोठे श्रेय 'इंटरमिटंट फास्टिंग' या आहार पद्धतीला दिले. भारती सांगते की, ती रोज संध्याकाळी ७ नंतर ते दुसऱ्या दिवशी दुपारी १२ वाजेपर्यंत काहीही खात नाही. तिचे जेवण फक्त या वेळेत असते. ती म्हणते, मी ३०-३२ वर्ष खूप खाल्लं, पण आता मी माझ्या शरीराला एक वर्ष दिले. त्या वेळेत मी माझ्या शरीराच्या गरजांना समजून घेतले व माझ्या सवयींमध्ये बदल केला.
इंटरमिटंट फास्टिंग किंवा मध्यम उपवास यामुळे शरीराला विश्रांती देत पचनसंस्थेला पुनर्जागरणाची संधी दिली जाते. २०२२ मध्ये 'न्युट्रिएंट्स' या वैद्यकीय जर्नलमध्ये प्रसिद्ध झालेल्या एका अभ्यासानुसार, अशा प्रकारचा उपवास मेटाबोलिझम वाढवतो व त्यामुळे शरीर अधिक कॅलरी जाळते. भारतीचा अनुभवही याला पुष्टी देतो. भारतीने वजन कमी करताना कधीही तिच्या आवडत्या पदार्थांना पूर्णपणे नकार दिला नाही.
तिने 'मॉडरेशन' म्हणजेच प्रमाणात खाणे या तत्त्वाचे पालन केले. ती म्हणाली, मी माझ्या आवडीचे पदार्थ खाल्ले, पण त्यांचे प्रमाण ठरवलेले असायचे. मी जेवण वगळले नाही, पण मी प्रमाण राखले. अनेक वेळा लोक वजन कमी करण्यासाठी जेवणच वगळतात, पण यामुळे आरोग्यावर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतो.
'पोर्टियन कंट्रोल'
भारतीने 'पोर्टियन कंट्रोल' म्हणजेच एकाच वेळी खाल्ल्या जाणाऱ्या अन्नाचे प्रमाण नियंत्रित ठेवण्याची पद्धत अंगीकारली. अमेरिकेच्या 'नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ डायबेटीज अँड डायजेस्टिव्ह अँड किडनी डिसीज'नुसार, पोर्टियन कंट्रोल हा एक प्रभावी उपाय आहे ज्यामले ठेवता येते.
वेळेवर खाणे
आहाराव्यतिरिक्त तिने एक अत्यंत महत्त्वाचा नियम पाळला तो म्हणजे वेळेवर खाणे. ती कितीही व्यस्त असली तरी तिने तिचे जेवण ठरावीक वेळातच केले. बऱ्याच लोकांना वाटते की वेळेवर जेवण हा फारसा महत्त्वाचा मुद्दा नाही, पण प्रत्यक्षात हेच वजन नियंत्रणासाठी निर्णायक ठरते. अनियमित जेवण शरीराच्या पचनक्रियेवर परिणाम करते आणि त्यातून चरबी संचयाची प्रक्रिया वाढत जाते. तथापि, भारतीसारखेच पथ अनुसरणे प्रत्येकासाठी योग्य असेलच असे नाही. वजन घटवण्यासाठी वापरण्यात येणाऱ्या प्रत्येक पद्धतीची वैद्यकीय पडताळणी आवश्यक असते. कोणतीही नवी आहारशैली, व्यायाम पद्धती किंवा उपवास सुरु करण्याआधी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे अत्यावश्यक आहे.