‘जस्त’चा वापर 20 लाख टनांपेक्षा अधिक होणार

भारतामधील स्थितीवर आंतरराष्ट्रीय जस्त असोसिएशनचा अंदाज

वृत्तसंस्था/नवी दिल्ली

आंतरराष्ट्रीय जस्त असोसिएशनने गुरुवारी सांगितले की, भारताचा जस्त वापर सध्याच्या 11 लाख टनांवरून पुढील 10 वर्षांत 20 लाख टनांपर्यंत वाढण्याची शक्यता आहे. ‘जस्त कॉलेज’ 2024 कार्यक्रमाअंतर्गत, आयझेडएचे कार्यकारी संचालक अँड्यू ग्रीन म्हणाले, भारतातील जस्तची मागणी आणि वापर 11 लाख टन आहे, जे भारतातील सध्याच्या उत्पादनापेक्षा जास्त आहे. ते आगामी काळात 20 लाखांहून अधिक पोहोचण्याची शक्यता आहे. ग्रीन यांनी सांगितले की, प्राथमिक उत्पादनाच्या दृष्टीने जागतिक जस्त बाजार दरवर्षी सुमारे 1.35 दशलक्ष टन आहे. एक मोठा फरक असा आहे की जर आपण दरडोई जस्तच्या वापराबद्दल बोललो तर ते भारतातील वापराच्या जागतिक सरासरीपेक्षा चार ते पाच पट जास्त आहे.

अशी अनेक क्षेत्रे आहेत जिथे जागतिक मानकांची पूर्तता करण्यासाठी जस्तचा वापर वाढवण्याची गरज आहे. ग्रीन म्हणाले, ‘ ऑटोमेशन (ऑटोमोटिव्ह) क्षेत्राचे उदाहरण घेऊ शकतो. जागतिक ऑटोमेशन क्षेत्रात सुमारे 90 ते 95 टक्के ‘गॅल्वनाइज्ड स्टील’ वापरले जाते. भारतात, या क्षेत्रातील स्टीलला गंजण्यापासून वाचवण्यासाठी फक्त 23 टक्के जस्त वापरले जाते. आम्ही भारतातील ऑटोमेशन मार्केटमध्ये ‘गॅल्वनाइज्ड स्टील’च्या वापराला प्रोत्साहन देण्यासाठी काम करत आहोत, जेणेकरून ते जगाच्या इतर भागांच्या बरोबरीने आणता येईल.’ ‘गॅल्वनाइज्ड रिबार’ हे स्टीलच्या रॉड्स किंवा वायर्सला जस्तमध्ये गरम करून बनवलेले मटेरियल आहे. यामुळे एक संरक्षक ‘कोटिंग’ तयार होते. ‘आम्ही ‘गॅल्वनाइज्ड रिबार’साठी एक मानक सेट करण्यासाठी सरकारसोबत काम करत आहोत,’ ग्रीन म्हणाले.