दिवाळीचा आनंद वृध्दिंगत होवो
प्रकाशाचा आणि प्रेमाचा उत्सव दिवाळी... हा शब्द उच्चारताच मनात एक अपूर्व उल्हास निर्माण होतो. रात्रीच्या गडद काळोखात दीपांचा मंद प्रकाश, रांगोळ्यांचे रंगबेरंगी नक्षी, मिठाईंचा गोडवा आणि प्रियजनांच्या एकत्र येण्याचा आनंद यामुळे दिवाळी हा सण केवळ उत्सव नसून एक भावनिक संगम आहे. हा प्रकाशाचा उत्सव आपल्या जीवनात आशा, प्रेम आणि सामंजस्याची नवी किरणे घेऊन येतो. भारतातच नव्हे, तर जगभरात वसलेल्या भारतीयांच्या मनात हा सण एक विशेष स्थान राखतो. प्रत्येक घर, प्रत्येक मन आणि प्रत्येक क्षण या सणाच्या रंगात रंगून जातो.दिवाळी म्हणजे फक्त पणत्या लावणे किंवा फटाक्यांची आतषबाजी नाही; हा एक आंतरिक प्रवास आहे. रामायणातील प्रभू रामचंद्रांचा रावणावर विजय आणि त्यांचे अयोध्येत परतणे याचे प्रतीक म्हणून आपण हा सण साजरा करतो. हा विजय केवळ बाह्य युद्धाचा नाही, तर अंतर्मनातील अंधारावर प्रकाशाचा विजय आहे. प्रत्येक दीपक आपल्याला सांगतो की कितीही कठीण परिस्थिती असली, तरी आशेचा एक किरण नेहमीच मार्ग दाखवतो. या सणाच्या निमित्ताने आपण आपल्या मनातील नकारात्मक विचार, द्वेष आणि भय यांना निरोप देतो आणि प्रेम, करुणा आणि समजूतदारपणा यांना आत्मसात करतो.दिवाळीच्या तयारीतच या सणाचा खरा आनंद दडलेला आहे. घराची स्वच्छता, रंगरंगोटी, नव्या वस्त्रांची खरेदी, रांगोळ्यांचे नक्षीकाम आणि मिठाईंचा सुगंध यामुळे घरात एक उत्साहाचे वातावरण निर्माण होते. लहान मुलांपासून ते वृद्धांपर्यंत सगळ्यांना या तयारीत सहभागी होण्याचा आनंद मिळतो. बाजारातली गर्दी, दुकानांमधील चमचमणाऱ्या वस्तू, आणि मित्र-नातेवाईकांना भेटण्याची ओढ यामुळे दिवाळीचा माहोल आधीच रंगत जातो. विशेषत:, कुटुंबातील स्त्रियांच्या हातचे लाडू, चकली, शंकरपाळे आणि करंज्या यांचा स्वाद तर जिभेवर रेंगाळत राहतो. प्रत्येक कुटुंबात या मिठाईंच्या पाककृतींची स्वत:ची कहाणी असते, जी पिढ्यानपिढ्या पुढे जाते.दिवाळी हा सण सामाजिक बंधांना दृढ करणारा आहे. या काळात आपण एकमेकांना भेटायला जातो, शुभेच्छा देतो आणि प्रेमाने मिठाईची देवघेव करतो. कित्येक वर्षांनी भेटणारे मित्र, नातेवाईक यांच्या गप्पांमुळे घरात हास्याचा झरा वाहू लागतो. हा सण आपल्याला एकमेकांशी जोडतो, दुरावलेल्या मनांना जवळ आणतो आणि नव्या नात्यांना जन्म देतो. दिवाळीचा आणखी एक सुंदर पैलू म्हणजे त्यामागील सामाजिक संदेश. हा सण आपल्याला दानधर्माची, परोपकाराची आणि सामाजिक जबाबदारीची आठवण करून देतो. अनेक कुटुंबे या काळात गरजूंना मदत करतात, अन्नदान करतात आणि आनंद वाटतात. खरा आनंद हा फक्त स्वत:साठी जगण्यात नाही, तर इतरांना आनंद देण्यात आहे, हे दिवाळी आपल्याला शिकवते. आजच्या आधुनिक काळात, जेव्हा आपण तंत्रज्ञानात आणि व्यस्त जीवनात गुरफटत चाललो आहोत, तेव्हा हा सण आपल्याला थांबायला, विचार करायला आणि आपल्या प्रियजनांसोबत वेळ घालवायला भाग पाडतो.पर्यावरणाचा विचार करताना, आजकाल अनेकजण इको-फ्रेंडली दिवाळी साजरी करतात. मातीच्या पणत्या, नैसर्गिक रंगांनी बनवलेल्या रांगोळ्या आणि फटाक्यांऐवजी दीपोत्सव यांसारख्या पर्यावरणपूरक पर्यायांचा अवलंब वाढत आहे. हे बदल स्वागतार्ह आहेत, कारण आपण आपल्या भावी पिढ्यांसाठी ही सुंदर परंपरा आणि निसर्ग दोन्ही जपायला हवेत. आपल्या उत्सवातून पर्यावरणाला हानी पोहोचवण्याऐवजी, आपण निसर्गाशी एकरूप होण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.दिवाळीचा खरा अर्थ आहे जीवनात आनंद शोधणे आणि तो वाटणे. हा सण आपल्याला सांगतो की प्रत्येक अंधारानंतर उजेड येतोच. आपल्या जीवनातील आव्हाने, दु:ख आणि निराशा यांच्यावर मात करून आपण नव्या आशेने पुढे जाऊ शकतो. प्रत्येक पणती आपल्याला एक नवे स्वप्न पाहायला शिकवते, प्रत्येक रांगोळी आपल्याला सौंदर्याची जाणीव करून देते आणि प्रत्येक मिठाई आपल्याला प्रेमाची गोडी अनुभवायला शिकवते. या दिवाळीत, आपण सर्वांनी आपल्या मनातील दीप प्रज्वलित करूया. आपल्या जीवनात आणि इतरांच्या जीवनात आनंद, प्रेम आणि प्रकाश पसरवूया. कारण, दिवाळी हा फक्त एक सण नाही; तो आहे एक भावना, एक विश्वास आणि एक नव्या सुरुवातीचा उत्सव. चला, या दिवाळीला आपण सर्व मिळून हा आनंद साजरा करूया आणि आपल्या जीवनाला अधिक सुंदर बनवूया.
महाराष्ट्राच्या ग्रामीण भागात दिवाळी म्हणजे सामाजिक आणि सांस्कृतिक एकतेचे प्रतीक आहे. गावातली मातीची घरे, अंगणातली रांगोळी, आणि शेतातून आलेल्या नव्या पिकांचा सुगंध यामुळे या सणाला एक वेगळीच गोडी प्राप्त होतो. शेतकऱ्यांसाठी दिवाळी म्हणजे नव्या पिकांचा, समृद्धीचा आणि कृतज्ञतेचा उत्सव. नुकतेच कापणी झालेले धान्य, उसाची गुऱ्हाळे आणि घरात तयार होणारी पुरणपोळी यामुळे गावात उत्साह पसरतो. परंतु, यंदाच्या वर्षी अवकाळी पावसाने बऱ्याच भागातील शेतकऱ्यांच्या या आनंदाला मोठा फटका दिला आहे. अनेक गावांमध्ये पिकांचे नुकसान झाले, आणि शेतकऱ्यांच्या चेहऱ्यावरील हास्य काहीसे मलिन झाले. तरीही, या कठीण परिस्थितीतही शेतकऱ्यांचा धीर आणि कष्टाची जिद्द थक्क करणारी आहे. आपल्या अन्नदात्या शेतकऱ्यांनी वर्षभर राबून आपल्या ताटात अन्न आणले, आणि त्यांच्यासाठी आपण सर्वांनी कृतज्ञता व्यक्त केली पाहिजे. त्यांच्या या कष्टाला आणि धैर्याला सलाम!