डिलिव्हरी बॉयची कमाई घटली

पूर्वीच्या कमाईपेक्षा कमीच : कंपन्यांचे काटकसरीचे धोरण 

वृत्तसंस्था/नवी दिल्ली

सध्याच्या वेगाने वाढणाऱ्या वाणिज्य व्यवसायात, आता कंपन्या खर्च कमी करण्यासाठी आणि अधिक नफा मिळविण्यासाठी ‘बॅचिंग’ किंवा ‘क्लबिंग’ची पद्धत अवलंबत आहेत. याचा अर्थ असा की झेप्टो, ब्लिंकिट, स्विगी इन्स्टामार्ट, फ्लिपकार्ट मिनिट्स आणि बिगबास्केट सारख्या कंपन्या आता अनेक ऑर्डर एकत्रितपणे पॅक करतात आणि एका डिलिव्हरी पार्टनरद्वारे ग्राहकांना पाठवतात. यामुळे वेळ आणि पेट्रोल दोन्ही वाचते आणि कंपनीचा खर्च कमी होतो. मात्र दुसरीकडे या सर्व गोष्टींचा परिणाम म्हणून डिलिव्हरी बॉयची कमाई घटताना दिसत आहे.

बॅचिंग किंवा क्लबिंग म्हणजे काय?

या प्रक्रियेत, डार्क स्टोअर (जिथून डिलिव्हरी पॅक केली जाते) एका वेळी दोन किंवा अधिक ऑर्डर पॅक करतो. यानंतर, डिलिव्हरी पार्टनर एका ट्रिपमध्ये वेगवेगळ्या ग्राहकांना ऑर्डर डिलिव्हरी करतो. कंपन्या विशेष सॉफ्टवेअर आणि अल्गोरिदम वापरतात जे जवळच्या ऑर्डर ओळखतात आणि वेळ आणि खर्च दोन्ही वाचवण्यासाठी डिलिव्हरी मार्ग निश्चित करतात.

कंपन्यांना फायदा होत असताना, काही डिलिव्हरी पार्टनर्स म्हणतात की बॅचिंगमुळे त्यांचे उत्पन्न कमी होते. ‘जेव्हा आपण दोन ऑर्डर घेऊन निघतो तेव्हा पहिल्या ग्राहकाला ऑर्डर वेळेवर देतो, परंतु दुसऱ्या ग्राहकाला 5-10 मिनिटे जास्त लागतात, असे एका भागीदाराने सांगितले. त्याने दाखवले की त्याने बॅच केलेल्या ऑर्डरवर 45 कमावले, तर वैयक्तिक ऑर्डरवर त्याने 26-26 कमावले.

कंपन्या ही पद्धत का स्वीकारतात?

झेप्टोचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी विकास शर्मा म्हणाले, ‘जेव्हा आम्ही जवळच्या ऑर्डर एकत्र करतो तेव्हा डिलिव्हरी पार्टनरला कमी प्रवास करावा लागतो. यामुळे वेळ वाचतो, मार्ग लहान होतात आणि डिलिव्हरी जलद होते. त्यामुळे पार्टनरला ऑर्डर बॅचिंगवर अतिरिक्त प्रोत्साहन देखील मिळते. केवळ झेप्टोच नाही तर ब्लिंकिट, स्विगी इन्स्टामार्ट, फ्लिपकार्ट आणि बिगबास्केट देखील ही पद्धत अवलंबत आहेत.

कंपन्यांना काय फायदे आहेत?

मार्केट रिसर्च कंपनी डेटम इंटेलिजेंसचे संस्थापक सतीश मीना यांच्या मते, डिलिव्हरीचा सरासरी खर्च सुमारे 40-50 आहे. परंतु कंपन्या बॅचिंगसारख्या उपायांद्वारे तो 30 पर्यंत खाली आणण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. यामुळे कंपन्यांचा खर्च कमी होतो आणि नफा वाढण्यास मदत होते.